Khera tradicionalo andar e lokaliteta Rimetea

And-e Kolceśti, jekh gav xurǎvdo and-o śukaripen la naturaqi trjardi, ol khera tradicionale na-i numaj vazdimata barresθar thaj kaśtesθar, tha’ ćaće xramosarimata ʒiuvinde le vaxtesqe thaj le thanutne tradicienqo. Kathe, p-ol dromorra le gavesqe, ʒal angle jekh paramići arhitekturalo śukarni, thaj and-e fiesavo kher si lan daiśi jekhutno mothovipnasqe. 

Ol khera si thovdine śukar intǎl le dromesqe, barença but var kaśtesθar, tha’ jekhe porte fal ke si paramićǎ mothovde kaśtesθe.

Ol khera si len bovǎ kanença save mothoven palal ol bukǎrne godǎvere, thaj kodola le duvalença barendenθar kaśtesqe sikavel sar sas ol XVIII-XIX-to śelberśa. Pala kadaja, ol khera vazdine pala’ol berśa 1870, duvarença barresθar thaj ol facade dekorime and-o ekletiko stilesθar, ućhalinença duje pajenθe thaj fronto teśime, si kodola kaj si mah but and-o pejsaźo la arhitekturaqo tradicionalo agesasθar.

Zorǎr tut te muhes kire pirre te ʒal p-ol dromorra le gavesqe, thaj ke jakha vena lile le kherenθar save inkǎren e historia ʒiuvindi. Dikhesa sigo vi o kher katar o gin , savi si jekhe bukǎrnesqe. Kadaja si lan e pivnica bari savi śaj ke sas lan inklistimos vorto and-e strada thaj kaj sas o than kaj bikinelas pes bukǎ. 

Nakhavindoj e ulica arakhesa jekh kher atipiko, kaj si lan o forma la grafemaqo ”L”, sea so kidinǎs e barvali familia le raśajenqe reformime andar o dujto epaś le XIX-to śelberś. Lesqo barǎripen thaj proporcie thovdine śukar inkǎrel tut sigo and-e jekh aver epoka.  

---

Śerutne personaliteturǎ

K-o gin 56 arakhel pes o kher le Samuelosqe Brassai, o baro savanto transilvaneano le XIX-to śelberś. But laćho lingvisto, ʒanglimatenqo manuś, filozofo, kritiko, matematićiano, muzićiano, thaj na and-o palutno rig siklǎrno, Brassai sas membro le Akademiaqo Magǎrutni Ʒanglimatenθar ʒi kana mulǎs, and-o berś 1897. O kher kaj biandǎs pes, pesqi facadaça tati thaj tikne filastrineça rangǎrde zelenesθe thaj parnesθe, si jekh misal kaj sikavel sar si e arhitektura la zonaqi.

 

---

Experiențe unice Jekhutne bukǎ te ʒives len 

O phiravipen andar o gav daśtil te avel sasti jekh phiravipneça ʒi ke diz Kolceśti. Vazdini and-o berś 1241 vaś o arakhaipen mamuj la invaziaqo tataro, e diz nakhavdǎs maśkar maj but episoade historikane, ʒi and-o berś 1703 kana ol autrieće trupe pheravdǎs lan jekh rig andar laθe, mukhindoj jekh rig andar ol trujalutne duvala thaj duj turnurǎ. 

K-o ućhal le Baresqe le Sekujesqo thaj telal o dikhipen zoralo la dizaqo, ol khera kathar den tut jekh kolco lumǎθar autentoko, pherdo and-e simpliteta le vaxte kaj sasas, aźukerindoj paćǎça lenqo arakhajpen and-o ritmo poxale.