O patrimonio indigeno la komunaqi Petrova

P-o malo le pajesqo Viśeu, and-o gi la śukarni Depresiunaqi le Maramureśesqi, arakhesa jekh zona pherdi historiaθar thaj tradiciaθar, kaj fiesavo kolco garavel e paramići fiesaves baxtǎrdo thanesqe - e lokaliteta Petrova. O lośardo pejsaźo, uće plajnença le Kulmǎqi le Viśeulesqi thaj arhitekturaça autentiko le kherenqo, phirena tumen and-o jekh phiravipen and-o vaxt thaj than.  

Fiesavo kher, prispaça vaj foiśoreça anglal, inkǎrel o farmeko la tradiciaqo maramureśeano, sikavindoj ol paruvimata historikane thaj kulturikane andar e zona. Arakhena ol khera tradicionale planurença simplo, vazdine kaśtesθar thaj ućharde śindrilaça, save maj inkeren e autentićiteta la arhitekturaqi tradicionalo. Fiesavo detalio, katar ol ućhardǎ śtare pajença ʒi k-ol bara bukǎrde thaj ol porte giravde, phenel jekh paramići pala’o ʒivipen godǎver thaj pala’i komuniteta le manuśenqo andar e Petrova. 

Maj but, ol anekse le khereneo, anel maj but farmeko le pejsaźesqe ruralo. Ol graźdurǎ, ol kämare, ol fïnarea thaj ol kolajnenea si märtria pala’o ʒivipen agrikolo tradicionalo, dinindoj tumenqe jekh imaginea ćaći le misalesqe sar ol manuśa kathar inkǎren k-e lenqi phuv thaj lenqe ʒivutrenqe.

Lośar tumen katar o śukaripen thaj e autentićiteta la komunaqi Petrova, jekh molipen le Maramureśosqe savo lośarela tumaro ilo thaj phirela tumen anda’i historia thaj tradicie kadale drabardo thanesqe. 

---

Povestea locului E paramići le thanesqe

O arakhaipen jekhes barresqe tover andar o neolitiko and-e Petrova paruvdǎs e historia la komunitetaqi akana kam 2000 berśa, sikavindoj o isipen le manuśenqo and-e zona d’akana 6000 berśençar anglal. Kadaja revelacia astardǎs jekh entuziasmo and-e komuniteta, zorǎrindoj e importancia la inkǎripnasqi thaj siklǎripnasqi le bukǎnqo arheologiko. Ʒi ke kadava arakhaipen, ʒanelas pes numaj pala o isipen jekhe bukǎnqo bronzosθar andar kadaja zona, save sikavenas o isipen le manuśenqo and-e kadaja zona and-e perioada 2000-800 a.a.e. 

O primaro kamel te putarel jekh muzeo thanutno kaj te inkǎrel pes o tover thaj aver artefakte śerutne andar e historia la komunaqi Petrova. Kadava arakhaipen arheologiko del jekh nevo dikhipen pala’i historia kadale thanesqe thaj sikavel e importancia la rodipnasqe thaj inkǎripnasqe le patrimoniosqe kulturalo. 

---

Śerutne manuśa 

George Bilaśku, biando and-e Petrova and-o berś 1863, siklǒvdǎs e medićina thaj sasas jekh but prinʒardo thaj but godǎver stomatologo and-e Budapesta, dikhlo miśto katar ol raja thaj ol barvale. And-o berś 1919, lǎs te tradinel jekh klinika stomatologiko k-o Kluźo, dinindoj vas k-o barǎripen kadalaqe disćiplinaqi and-e Rumunia. 

Aleksandru Filipaśku, biando k-e Petrova and-o berś 1902, sas jekh historiko, siklǎrno, gazetaro, raśaj thaj primaro. Pala so agorisadǎs peste siklǒvimata k-o Kluź, ʒelo karing e teologia thaj e filozofia, kerindoj buki maj palal sar siklǎrno thaj primaro and-o Sigeto la Marmaciaqo. Paruvindoj pes k-o ortodoksismo, sikavdǎs k-o Instituto Teologiko Ortodokso andar o Kluź thaj dinǎs but vast ke historiografia le Maramureśosqe thaj le Khangerǎqo Ortodokso. Mukhlǎs jekh importanto mośtenirea and-e rumunikani historia.