Phirindoj and-o them śukar le Hunedoaraqo, p-ol xarrǎ axxorutne haj ćhinde and-ol plaja, arakhesa khera le „jakhença” zeleno haj sokloja barrutne, haj vi ol statuie. Si ol khera le veśarenqe andar o Lelese, vazdine andar kaśt haj barr, felǎstrinença ʒivde rangǎrde haj śopnǎ kaj inkeren. O manuś savo beśel kathe si jekh manuś plajesqo, kaj ćajlǒl les te uśtel. O kher si dudalo, vaś ke o udar haj lesqe felǎstrina, haj vi e prispa putardi, si le moça karing o sudo.
Ol arhitekcǎ sas ol manuśa kathar save vazdenas len pala ol regule but purane haj denas les e forma maj amalikani la naturaça. Sas len barǎ bare kaj kerenas buki, inkerenas le ʒivutren haj ol kaśta.
Andral uimiena tut ol khuvimata kerde k-o vast, ol ikoane, ol obiektoja artaqe popularo. Savorre kerde andar ol tikne, kaj ʒivenas vi trin-śtar ʒeneracie khethanes, jekh universo pako.
Dur katar o foro, and-ol xarrǎ ućhalinença andar ol plaja, o gav haj lesqe manuśa daśtisajle te inkeren penqo purano ʒivipen. Sas len deśa asǎva haj suvimata. Kathe khuvelas pes „and-ol bïte”, sas o astaripen kadale bukǎqo. Vi ages maj ʒal jekh vïltoarea and-o gav Runku Baro.
O phiripen ʒi lenθe na-i lungo and-o than, ama si dur and-e vremǎ. Ʒa ʒi kothe haj xakǎresa tut ke boldinǎn tut khere.
Jekhune bukǎ arhitekturalo
Ol veśa pheren but śukar e arhitektura spećifiko le thanesqi plajutni, kaj si parni haj zeleno save śukarǎren ol khera trujarde barǎθar kaśtorrenqi.
And-ol gava veśutne andar sǎ o them la komunaqo Lesele sas vazdine khera save si thode ande trin kategorie verver. Khera purane vazdine and-o śeliberś XIX haj e jekhto paś le śeliberśesqi XX si e jekhto kategoria, haj savorre khera si kerde andar kaśt, maj but kaśt steźarosqo. E dujto kategoria si o modelo kheresqo kaśtukani duje livnença beśimasqe, vazdini pe jekh soklo barrutno. E trinto kategoria si ol khera sar k-ol foroja trine vaj maj bute livněnça, haj si vazdine sa p-o soklo barrutno, haj si len ol duvara andar kärämida kerdi k-o vast.
E paramisi le thanesqi
Prinʒardo andar ol maj purane vremoja pand-ol xunavimata miniero le barvalimatenqo sastrune haj talkosqe, o Them le Veśarenqo si jekh than garavdo katar o phiripen andar o foro, e komuna Lelese inkerindoj pesqi forma purani ande sǎ so si voj. O phandlipen le manuśenqo le veśeça si savremǎqi, buki kaj si vi and-e forma le kherenqi, o xurǎvioen tradicionalo, ol obićejurǎ haj e esenca le giesqi le manuśenqe.
Andar e komuna Lelese si rig vi o gav Runku Baro, o maj lungo gav kathar, kaj si ande jekh xarr ućhalinaça, trujardo ande s-ol duj riga plajenθar but uće. Zinzarde pe s-ol duj lature le thanesqe, ol veśa si maj but vaś o keripen le angarenqo kaśtukane vaś ol furnaloja. Ol manuśa andar o gav kerenas buki k-ol furnaloja kothar, ama vi bikinenas guruven k-ol diza.
Butʒangle manuśa
Maśkar ol maj śerutne manuśa le Themesqe le Veśarenqo si o Petru Poantä, kritiko literaro haj eseisto, o Drägan Muntean solisto vokalo folklorosqo muzikalo gaʒikano andar o Ardealo haj o Rusalin Iśfänoni, savo dinǎs pesqo savorro ʒivipen te siklǒl haj te kerel kuć o barvalipen giesqo gavutno kaj sas maj but śelberśa and-ol thana and-o Them le Veśarenqo.
Linko kopiime! 
Ʒa maj dur le Google
