Thovdini and-o sudo le źudecosqo Hargita, o Podiśo le Homoroaderenqo, e komuna Märtiniś si jekh destinacia kaj phaglel śukar elenteurǎ historiaθar, arhitekturaθar thaj naturaθar. E komuna si kerdini andar 12 gava, kaj si vi o Märtiniś - e reśedinca la komunaqi, isindoj thovdini p-e xarr le Homodorodoqe Baro thaj p-ol plajna trujal.
Historikanes, o Märtiniś avel angle ke jakha sosqe si vi xramosatdo inke andar o śelberś XIV. E familia Biró sas len jekh śerutno rolo and-e historia thanutni thaj si prinʒardi sosθar lesqe manuśa, kaj sas len śerutne funkcie thaj dine vast k-o barǎripen le komunaqi. Sa kadja, e familia Ugron si prinʒardi, Ugron Pál isindoj prinʒardo vaś o palem vazdipen le konakoosqe Biró - Ugron and-ol berśa 1770. E struktura la komunaqi sikavel o paruvimata socialutne thaj arhitekturalutne kaj sasas berśenθar. O khera si thovdine but var and-e formacie dreptungiularutne, sikavindoj kadja o tradipen karing e ordinea thaj planifikacia la komunitetaqi.
Naturalesqi sikaviʒen, e komuna thaj barvalutni vaś e klima kontinental-moderato kaj anel jekh vegetacia ververutni thaj jekh barvali fauna, veśença fagosθar thaj bradosθar thaj jekh ververipen spećienθar ćiriklǎnqo thaj repilanqo. Paśal kadaja, e receaua hidrografiko thaj dominime katar o pani Homorodo Baro thaj ol panǒrri aflunetea.
Märtiniś si jekh komuna kaj del jekh ćaćo dikhipen pala’i historia, kultura thaj natura la regiunaqi, isindoj jekh destinacia kaj si te avel dikhlo kaś te xakǎrel pes e mośtenirea thaj o śukaripen kadalaqi rig la Rumuniaqi.
Bukǎ kaj si te ʒivesl len paśal
Jekh than śerutno la zonaqi si e aria naturalo proteźime - O Popaso le ćiriklǎnqo katar o Sïnpaul, jekh zona kingi kaj del jekh habitato vaś ol ververutne spećie plantenθar hidrofilea thaj arakhajpen vaś o ćiriklǎ phirtune lenǎθar. E aria si andar e receaua ekologiko europeano - Natura 2000 thaj si jekh misal vaś ʒestionarea thaj inkǎripen la biodivesritaqi le thanesqe.
But khangerǎ objektivurǎ turistikane aźukeren ol turisturǎ te nakhel lenθar, maśkar savenθe anas godi: e Khangeri reformime (vazdini and-o berś 1804), e Khangeri unitariano M¨rtiniś (vazdini k-o agor le XIV-to śelberś), o Konako Ugron, e Khangeri unitariano andar o gav Oräśeni, e Khangeri unitariano andar o gav Petreni.
Aver thana kaj si te aven dikhle and-e zona: E Diz katar ol Bädeni, o Kastro Romano andar o Sänpaul, o Muzeo le gavesqe andar o Bäkulec ( o gav Märtiniś), sar si o Parko skulturenθar ”Roman Viktor”.
Recenzie