E kaśtuni khangeri „o Paruvipen k-o muj” haj „ o Giripen and-e Khangeri le Devlesqe Dajorrăqo” - Mänästioara

E khangeri, kaj pakǎl pes le si andar o berś 1760, si p-e jekh plaj de paś-o gav Mänästioara andar e Sućǎva. Kadava si o than kaj phenel pes ke o dad le Bare Śtefanosqo sas mudardo katar o Petru Aron. Ʒi laθe trebal te ʒas opre pe jekh dromorro andar o veś Plävälari, dromorro kaj mukhel tut maj godisares tut  frimi haj te avel tut ilesqo kovlipen - na daśtis te na anes tuqe gogi pala  o drom la Golgotaqo.

Dikhesa sigo o ućharipen tablaqo dujutne strǎśinaça, influenca andar e Ukraina haj o nordo le Karpacenqo.  

E paramići phenel ke pala so lesqe dadesqo śero sas ćhindo tele, o Śtefan o Baro, traśavdo, naślo ande jekh veś paśal kaj garavdǎs pes and-e xïv jekhe steźarosqi, xastrajindoj pes katar ol manuśa kaj mudarde pesqe dades. Pala maj but vremǎ, kana areslo xulaj, kaj te naisarel le Devlesqe, o 

Śtefan o Baro vazdinǎs e khangeri katar e Mänästioara andar o kaśt le steźarosqo ande savesθe garavdilo. 

---

Xarno istoriko rodinipen

O berś kana sas vazdini e khangeri si jekh biprinʒardo sosqe na sas aver ʒanglimata paśa ol tradicii tradine andar manuś manuśesθe kaj te sikavel laqo puranipen haj ke o Śtefan o Baro si ćaćes o vazditori la khangerǎqo. Ke sas jekh khangeri phenel pes maj but pand-o anav „Mänästioara”. 

Pakǎl pes ke, pala o ćhutipen la Bukovinaqo k-o thagaripen Habsburʒiko, and-o berś 1774, ol raśaja andar kadava skito naśle and-e Moldova kaj na sas lini latar ol austriećǎ, maj ćaćes and-o gav Preuteśti, kaj kerde jekh nevi mänästirǎ, akana liindoj o anav Mänästioara.

Ol anglune barimata, o gin le sobenqo ama vi ol materialoja labǎde si sikade ande jekh purano lil kerdo anglal te avel laćhardi e khangeri kaj ćaćarel vi ke o ikonostaso sas les feri duj udara haj śov rïndoja ikoanenqe. O berś 1848 sas jekh berś pherdo paruvimatença anda o ansamblo khangerikano, o vazdipen sas buxlǎrdo karing o vesto. Sas kerde jekh nevo pridvori, ama vi jekh nevo turno klopotnica .

K-o astaripen le śelberśesqo XX, e khangeri sas khuvdi anda brakhipen vi andral haj vi avral bradosqe phalěnça, kaj pala kodoja sas paruvde, and-o berś 1974.

 

---

Barvalimata but kuć

 
O xramosaripen de p-e ikoana le Xastrajtoresqi -  „1775 (1776) Antonii Zograf”, ama kodova arakhlo andre and-e khangeri, pe jekh purano Antimis - „o Del haj o somnal Oltariu: kaj te keren pen pe lesθe ol somnal devlikane sluźbe, kaj uźǎrde pen katar o prǎ somnal mitropolito savorre Moldaviaqo o Kir Gavril and-o anav savorre somnalenqo, 1762” kerel le butʒangle manuśen te pakǎn ke o vazdipen sas kerdo k-o astaripen le śelberśesqo XVIII, maj vorta and-o berś 1760.

Vi kana ći garaves tut khanikasθar, kathe xakǎresa tut brakhǎrdo!