Thodi and-o but śukar gav Zätreni andar o źudeco Vïlćea, e Kula Zätreanu strafǎl sar jekh „pinteno sastrutno le sistemosqo le arakhimasqo zorǎrdo le Olteniaqo”. Khethanes le buxlǎrimaça le Konakosqi Boićesku kerel jekh ansamblo arhitekturalo haj istoriko but kuć, haj si o e korkorri filatǐn medievalo savorre źudecosqi Vïlćea.
Paśa o barvalipen arhitekturalo, e Kula lângă valoarea arhitecturală, Cula Zätreanu si o phenipen le phare paramićǎqo le familiaqi Zätreanu: marimata, kamimata bilośale haj dukhavimata sas rig andar e kronika kadale familiaqi, haj mukhlǎs pala pesθe jekh bari filatǐn haj but paramićǎ epokaqe.
O śukaripen haj o garavipen save trujaren kadava vazdipen medievalo keren la than but śukar vaś savorre kaj kamen te aśunen ol paramićǎ haj e ćaći istoria le Olteniaqi.
E paramići le thanesqi
E istoria le komunaqi Zätreni, pala sar phenel la vi laqo anav, si phandli zorales kodolaθar le boierenqi Zätrenǎ, jekh zorali familia boierisko, vïlćeano, savi dinǎs le Themesqe Romïnisko haj le voievozěnqe maj but uće dregätorǎ.
O vorniko o Preda Zätreanu xulavelas, k-o astaripen le śeliberśesqo XVIII, e mośia kaj si maśkar o Bälćeśti haj o Pïrïieni. Pala so vov mulo, e mośia si xulavdi maśkar ol mośtenitorǎ haj and-o berś 1754, lesqo phral, o Radu Zätreanu, thol o barr le temeliaqo le kulaqo, jekh kher feudalo zorǎrdo.
Ol pharimata astaren kana o Janku Zätreanu, kaj avel anda e familia Zätreanu, perel and-o xoxavipen le pimasqo, le petrećerenqo haj o khelipen lilenqo. Kadava xasarel o kher haj jekh paś andar e mośia ande jekh rǎt ivendesqi, angla o Kräćiuno, and-o berś 1810.
Bukǎ arhitekturalo
Vazdini boltença k-o jekhto nivelo (demisolo) haj duje nivelojença opral e phuv, si la thana bangǎrde p-o than le nukleosqo ćentralo, k-o etaźo. K-o maśkar le śeliberśesqo XIX, e kula sas barǎrdi pand-o thodipen k-e facada lateralo jekhe śopnǎqo haj jekhe dependincaqo, haj e facada śerutni si thodo laqe jekh pridvori sar sas le kulen andar o sudo le Romïniaqo.
K-o astaripen le śeliberśesqo XX e kula si barǎrdi jekhe vazdimaça maj baro, savo bućhol o Konako Boićesku, savo lel bukǎ le kulaqe, and-o vakeripen arhitekturalo labǎrdo: terase-foiśoroja pe duj lature inkerede p-ol koloane kaj si kerde sar kodola k-o foiśoro la kulaqo k-o maśkar le śeliberśesqo XIX.
E kula uimiel pande laqe forme kaj na-i sar sajekh haj o zorǎripen le duvarenqo saven si len 80 cm, haj andral cïrdel kiro dikhipen le boltença but bare haj ol thana andral pherde istoriaça. Bukǎ jekhutne kaj ʒives len
Te aresesa ande kadava than śukar, na daśtis te telǎres angla te dikhes vi e Khangeri kaśtukani „O Sfïnto Joan o Bolitori” haj „O Sfïnto Nikolae” –kaj si d-andar o berś 1756, laćhardi haj paruvdo laqo than and-o berś 1796. E khangeri sas ktitorime katar o Joan Zätreanu, o Jonicä Gänesku haj lesqi rromni e Katrina, biandi Bibesku.