O Kastro Drobeta

Sode tumenθar na aśunde pa o Podo romano katar e Drobeta, vazdino inkǎl e Dunärǎ, pala ol planoja le butʒangle arhitektosqe o Apollodor andar o Damask? Te ʒanen ke kadava vazdipen varo andar e antikitatǎ sas kerdo maśkar ol berśa 103-105 palal o Hristos, andar o ordino le thagaresqo Trajan.

Trujal o baro podo barile o kastro romano, o amfitǎtro haj ol terme romane, savenqe aćhilimata daśtin te dikhǒn ages and-o Parko arheoloʒiko Drobeta. 

O Kastro katar e Drobeta sas vazdino maśkar ol duj marimata daćiko (103-105 palal o Hristos), kerde te brakhel jekh than strateʒiko but śerutno andar o Thagaripen Romano. O zorǎripen si les jekh plano dreptungiularo haj si les 123×137,50 metroja, thovdino karing nordo-sudo. 

Jekh ververipen katar ol reguli le marimasqe arhitekturaqe romano si ke e porta praetoria arakhel pes p-e rig sudo, karing e Dunärǎ, śaj te, si jekh phanglipen kathe la garnizoanaqe misiunǎça kathar - te brakhel o podo. Jekh aver buki si e simetria perfekto, e paś vesto le kastrosqi si e kopia ćaći la paśaqi esto.

O kastro roman katar e Drobeta sas arakhlo katar o Luigi Ferdinando Marsigli inke andar o berś 1689. Ol anglune rodimata sas kerde katar o Ćezar Bolliak, pala kodoja katar o arheologo franćezo G. Boissière, kadava phenindoj pa kodola trin kotora śerutne le kastrosqe: trajaniko, konstantiniano haj romano-bizantino.

Jekhune bukǎ arhitekturalo

And-o maśkar le kastrulosqo sas o vazdipen le  komandamentosqo (principia). E andruni bar kadalesqi sas pavime sǎ, haj rigǎrdi rigěnθe duje portićenθar. O giripen and-e basilika kerelas pes andar trin puratimata arćença, kaj inkerenas pen p-ol śtar bazi koloanenθar. K-o agor nordiko le vazdimasqo sas e somnal livni, kaj inkerenas pen ol stindarde, haj vi ol somnal imaʒini le thagaresqe haj la familiaqe kaj sas xulaja.  

Andre and-o zorǎipen maj sas arakhle livnǎ anda ol armi, magazii xamatença,  birooja, khera le oficerenqe haj le soldacenqe, haj vi aver vazdimata.

O inklǒvipen karing o podo le Trajanosqo haj karing o porto marimasqo sas brakhǎrdo duje duvarenθar paralelo, kaj sas p-ol riga vesto haj esto.

Xarno istoriko rodinipen

O maj śerutno palemkeripen le kastrosqo katar e Drobeta kerel pes k-o astaripen le śelberśesqo IV haj si kana sas thagar o Konstantin o Baro (306-337 palal o Hristos) vaj lesqe manuśa kaj avile pala lesθe. 

Ol baräći le soldacenqe si thovdine and-o truśul. O komplekso pavilioanenqo sas les 84 livnǎ, thovdine paś-ol droma kaj khuvenas pen and-o maśkar le zorǎrimasqo.

Ol turnoja andune si paruvde turnojenθar avrune, sar evantajo (sektoro ćerkosqo). Pe jekh rig haj pe aver le udaresqo sudilo keren pen duj turnoja avrune, kaj sas les e paś nordo rektangularo, haj kodoja sudiko paśćirkularo. 

Barvalimata but kuć

Ol aćhilimata andar o Podo le Trajanosqo keren kaj o sito katar e Drobeta te avel jekhuno and-e lumja. Sas jekh andar ol maj bare podoja kerde and-e antikitatǎ, lungo 1.134,9 metrojença, o ućipen 18,6 metrojença haj ol punre si 33x19 metrojenqe.

O amfitǎtro romano katar e Drobeta si o śtarto vazdipen kasavo arakhlo ʒi ages kaj sas e provinćia romano, paś-odola katar e Ulpia Trajana Sarmizeʒetusa, e Mićia haj Porolissum.

Andar o ansamblo arheoloʒiko katar e Drobeta si vi ol termi romane, kaj sar baripen kaj pharipen si p-o dujto than and-e Daćia, pal-odola katar e Ulpia Trajana Sarmizeʒetusa.