O kheres kotor thaj o manastirya Mălinești

Paś-o gav Gïrćeni, pe jekh ućo platoo trujardo śela berśenqe veśenθar, si jekh than kaj fal ke si umblavdo maśkar o devel haj e phuv. E mänästirǎ Mälineśti si jekh andar ol maj purane phuvǎ monahalo andar o źudeco Vasluj.

Pala sar phenel e paramići, anglal te marel pes le xoraxajença, o Śtefan o Baro beślǎs paś-o Gïrćeni pesqe manuśença, trin gesa haj trin rǎkǎ, paś-o skito ande savesθe ʒivelas o sihastro Mälin. O vojevodo phendǎs le sihastrosqe ke, kana marela, dela le skitosqe but phuvǎ sar naisaripen karing o Del. Pala so mardǎs, o Śtefan o Baro del le skitosqe phuv haj veś, kadǎ avindoj mänästirǎ.

And-o Dujto Lumǎqo Maripen, vi ke and-o maripen sas but dukha haj sas vi berśa bibriśindesqe, e mänästirǎ lulugǒl devlikanes. Kathe kerel pes jekh ateliero khuvimasqo pïnzaqo haj kovoarenqo, haj vi jekh śkoala anda ol gilǎ devlikane.

Than brakhimasqo haj laćhimasqo, si vi ages gata te aźukerel tut  te zinzǒs haj te beśes frimi, kaj te pherdǒs ogesqe haj kaj te dikhes but laćhimaça o śukar peisaźo la Moldovaqo. 

---

Jekhune bukǎ arhitekturalo

And-e mänästirǎ katar o Mälineśti  arakhas e  kaśtuni khangeri trine turlença, kaj bućhol „ol Somnal Arhangelǎ o Mihajl haj o Gavriil” kaj sas vazdini and-o berś 1826. E śerutni buki si e tïmpla kaj si andre, voj si kerdi sar and-o baroko moldovisko haj si xurǎvdi lulugǎne motivojença.

Pala o berś 1990 sas kerdo vi o nevo ansamblo la mänästirǎqo, kerdo andar e khangeri kaj bućhol „o Ućharipen le Devlesqe Dajorrǎqo”, ande kadalaqe riga si ol livnǒrrǎ, e trapeza, e biblioteka haj e sala drabarimasqi. 

La khangerǎ si la trin turli oktogonalo, kerde sar k-ol khangerǎ andar e vremǎ le Śtefanosqi o Baro vaj le Petrosqi Rareś haj kaj maj si len aver duj turnoja k-ol agora le vazdimasqe.

E khangeri sas kerdi palem and-o berś 2023 katar e Kompania Themutni vaś ol Investicii Bukureśti and-o Projekto „Zorǎripen-Palemkeripen-Inkeripen la kaśtune khangerǎqo la Mănăstirǎqo Mälineśti”.

---

Barvalimata but kuć

O kher monahalo inkerel andre ande lesθe śukar devlikane bukǎ, sar si e Ikoana kaj kerel bare bukǎ le Devlesqe Dajorrǎqi haj e Ikoana kaj kerel bare bukǎ le Somnale Anaqi le Devlesqe Dajorrǎça and-ol angalǎ. Kadaja paluni sas dini la mänästirǎqe, and-o berś 1956 katar o Skito Duräu. 

Sa kadǎ, e piktura kaj xuravel o somnal devlikano kher si vi voj but kuć ogěsqe, haj si kerdi and-o stilo nevo-bizantino, katar ol piktorǎ e Livia haj o George Pavel.