Aninoasa - tradicie xamasqe Arʒeśeano

Linko kopiime!

Recete purane musćeleano 

Verver haj rangǎrde legume sezonosqe arakhen pen kathe kaś te aven paruvde ande jekh givećio kälugärisko devlikano. Ćhinde ande kotora bare haj zumǎle, arakhen penqo than and-o ulejo phabardo and-o tućio. Von si laćharde kondimentojenθar but laćhe. K-o than pakǎimasqo si o suko palaźǎlenqo kerdo and-o kher haj o busuioko, e planta savi sfinciel orso xaben. Na inkerel but ʒi kana astaren te xakǎren pen ol arome saven na bistresa len. Kana haj kana von trebul te aven xamime griźaça vaś ke e tekstura fiesave legumaqi inkerel pes ʒi k-o agor.

Kadava si o givećio kälugärisko kerdo but miśto k-e Mänästirea Slänik. Trebul te xas andar lesθe kana aves and-o Arʒeś haj te aćhes te dikhes e komuna Aninoasa, prinʒardi vaś o turismo ekumeniko. Kana kames te areses ande kadaja rig arʒeśeano, andar o nordo, te nakhes andar e Kurtea le Arʒeśosqi haj o Kïmpulung Musćel, vaś ke si tut but dikhimasqe.

K-o Kïmpulung si o Kastro Romano Źidova, o Muzeo le Automobilosqo Romïnisko, ol truśula barrutne, restaurantoja, kofetärie, kafenele, e Bar Merći haj o bulevardo Pardon, haj and-e Kurtea de Arʒeś si e Mänästirea Kurtea de Arʒeś, e Xaning le Manolǎsqi, e Bar Domnisko, o Muzeo munićipalo haj but aver.

Maśkar ol duj foroja si e Aninoasa, jekh than paćǎça gavutni kaj daśtis te xas andar o xaben tradicionalo musćeleano. Sas gav mośtenenqo, than plajeça haj tradiciaça pastoralo, e Aninoasa si prinʒardi vaś ol kirala save arakhes len kathe. Von phenen ke lenθe keren pen savorre feloja kiralesqe, katar o kaśo thuvǎrdo vaj prospeto, telemeaua, urda, kiral k-o burdufo, ʒi k-o kaśo k-e sivlǒrri. Kirala daśtis te kines le manuśenθar, śaj ke o maj prinʒardo si o bakrǎri Kätälin Jsak. Pućh le manuśen katar o kiral „Ćiobänaśul” haj dikhesa ke savorre ʒanena te sikaven tuqe.

Haj kana si tut e baxt te dikhes len kana si e Patragi, aźukerena tut le but laćhe kovrigoça ćaćo musćeleano. Si jekh kovrogo pako haj maronio, kerdo anreça haj kaj arakhes les ande fiesave kheresθe.

Kaś te lośares kiro gi thanença paćǎça haj liniśtǎ, ʒa haj dikh ol duj mänästire - Aninoasa haj Slänik. Kathe arakhesa bukǎ prospeto haj laćhe kerde katar ol dajorrǎ haj ol kälugärǎ andar ol duj läkaśoja kultosqe.

Ol dajorrǎ katar e Aninoasa si len griźa stupěnθar, keren avgin, barǎren ʒivutren haj keren bukǎ andar thud, kiden pherra haj plante vaś ol guglimata haj siropoja laćhe. Arakhes len lenqe magazinosθe, kaj bikinen len kaś te vazden le maj ćorroren.

Pala kadaja uśti pe jekh drom śukar k-o 1.000 metrǎ ućipen te dikhes e Mänästirea Slänik, mänästirea ortodokso kaj beśen 17 kälugärǎ. Jekh andar lenθe si o phral Daniel, savo kerel ol xamata haj ol bukǎ andar e mänästirea. Vov kerel verver draba sastǎrimasqe, bukǎ save arakhes len numaj kathe. Vov phenela tuqe but recete mänästirǎqe. Kana na zumavdǎn nićijekhvar andar o piben le ternimasqo, o hidromelo vaj e mol andar avgin, trebul te beśes ande kadala thana musćeleano te arakhs ol gustoja ćaće kadale thanenqe.